Scheiden van een narcist

Scheiden vraagt al veel van mensen, maar wanneer narcistisch gedrag meespeelt, kan elke stap zwaarder voelen. De communicatie stokt, standpunten verharden en afspraken lijken onhaalbaar. Dan helpt het als een neutrale derde het overzicht bewaart en het gesprek begeleidt. Let op: de diagnose ‘narcistische persoonlijkheidsstoornis’ kan alleen worden gesteld door een psycholoog of psychiater. Vaak gaat het er niet om of iemand die diagnose echt heeft, maar dat u veel van het gedrag herkent in uw partner. En dat is al moeilijk genoeg. Voor het gemak spreken we op deze pagina dan ook van ‘een narcist’.*

03 November 2025

4 min. leestijd

Scheidingsmediation

Hoe reageert een narcist op een scheiding?

De aankondiging van een scheiding roept bij een narcist vaak heftige emoties en onvoorspelbaar gedrag op. Het verlies van controle over de partner of de situatie kan leiden tot uiteenlopende reacties. In de praktijk zien we drie veelvoorkomende patronen.

Dreigen of beschuldigen
Een narcist probeert vaak grip te houden door angst of schuldgevoel op te wekken. Dit kan door te dreigen met juridische stappen, financiële druk of persoonlijke verwijten. Het doel is meestal om de ander aan het wankelen te brengen.
Emotionele chantage
Sommige narcisten zetten emotie in als middel om invloed te behouden. Ze presenteren zich als slachtoffer, benadrukken hoe oneerlijk ze zijn behandeld of wekken medelijden op. Zo hopen ze de scheiding te vertragen of om te keren.
Verleidingspogingen of ‘terugwinnen’
Soms lijkt het alsof de rust plotseling terugkeert. De narcistische partner toont spijt of beloof beterschap. In veel gevallen is dit geen oprechte verandering, maar een poging om opnieuw controle te krijgen.

In al deze situaties is het belangrijk om afstand te bewaren en niet meer te gaan in het spel van aantrekken en afstoten. Een mediator helpt om de communicatie zakelijk te houden, grenzen te bewaken en afspraken helder vast te leggen. Zo blijft het proces overzichtelijk en loopt het niet verder uit de hand.

Hoe werkt mediation bij narcisme?

Wanneer een scheiding met een narcist dreigt te escaleren, biedt mediation houvast en structuur. Het voorkomt dat gesprekken uitmonden in verwijten of machtsspelletjes en zorgt dat beide partijen gehoord worden. De mediator bewaakt het evenwicht, stelt grenzen en zorgt dat de gesprekken binnen veilige kaders blijven.

Bij Mayet bestaat het traject uit meerdere stappen. Eerst worden afzonderlijke gespreken gevoerd, waarin beide partijen kunnen aangeven wat voor hen belangrijk is en welke onderwerpen gevoelig liggen. Daarna volgen gezamenlijke bijeenkomsten waarin onder begeleiding wordt gezocht naar afspraken over zaken als wonen, financiën, omgang met kinderen of communicatie na de scheiding.

De gesprekken met een narcist verlopen vaak grillig. Standpunten kunnen plots veranderen of worden gebruikt om druk uit te oefenen. De mediator zorgt ervoor dat dat gedrag geen grip krijgt op het proces. Door afspraken vast te leggen zodra er overeenstemming is, blijft de voortgang behouden en wordt voorkomen dat eerdere besluiten weer ter discussie worden gesteld. Zo blijft de mediation overzichtelijk en komt u stap voor stap dichter bij afspraken die echt standhouden in de praktijk.

Ouderschap na de scheiding

Wanneer je samen kinderen hebt, blijft het contact tussen ouders bestaan, ook na de scheiding. Dat kan ingewikkeld zijn als één van beiden narcistische trekken vertoont. De communicatie verloopt vaak stroef, afspraken worden niet nagekomen of gebruikt om druk uit te oefenen. Kinderen voelen die spanning haarfijn aan en kunnen onbedoeld tussen hun ouders in komen te staan.

In het mediationtraject besteden we hier veel aandacht aan. De mediator helpt om het ouderschap los te zien van het persoonlijke conflict en maakt samen met beide ouders afspraken die duidelijk, uitvoerbaar en controleerbaar zijn. Daarbij wordt ook gekeken hoe de communicatie zo beperkt en praktisch mogelijk kan blijven, zodat de rust terugkeert.

Kinderen hebben het recht om van beide ouders te houden. Tijdens het opstellen van het ouderschapsplan is dat uitgangspunt. De mediator helpt verwachtingen te managen, grenzen te stellen en te voorkomen dat het contact met de kinderen wordt gebruikt als middel tot beïnvloeding.

Zo ontstaat er stap voor stap een vorm van ouderschap waarin de kinderen niet langer belast worden met het conflict, en waarin voor beide ouders duidelijk is wat er van hen wordt verwacht.

Waarom meestal geen juridische route

Bij scheidingen waarin narcisme een rol speelt, lijkt een advocaat soms de veiligste keuze. In de praktijk werkt dat vaak averechts. Een narcist voelt zich in een juridische strijd als een vis in het water: er is ruimte voor drama, beschuldigingen en het rekken van procedures. Zo blijft het conflict voortduren, met extra spanning, kosten en emotionele uitputting tot gevolg.

Een mediator met ervaring in dit soort situaties herkent deze patronen en voorkomt dat de gesprekken ontsporen. Waar een advocaat vooral het standpunt van één partij verdedigt, richt een mediator zich op structuur, rust en het maken van afspraken die uitvoerbaar zijn. Daarmee wordt de kans op een vechtscheiding kleiner en blijft er ruimte voor overleg, zeker wanneer er kinderen zijn.

Bij Mayet kiezen we daarom bewust voor mediation in plaats van juridisering. Het doel is niet om te winnen, maar om tot een oplossing te komen waarmee beide partijen verder kunnen, zonder voortdurende strijd.

Een oriëntatiegesprek aanvragen

* NB: Daar waar in mannelijke vorm is geschreven, kun je natuurlijk ook 'vrouwelijk' lezen.